Steeds meer gezinnen blijven in de stad wonen en er is daarmee ook een vernieuwde interesse voor speelplaatsen in de stad. Dat is hard nodig, want veel speelplaatsen zijn inspiratieloos, risicoloos en worden weinig gebruikt. Hoe dat komt? En welke mooie voorbeelden zijn er al waar we van kunnen leren? Door: Judith de Bie Tot voor kort paste ik elke donderdagmiddag op twee jongetjes in de Watergraafsmeer. Als we op pad gingen was er totaal geen interesse voor de speelplaats voor de deur met twee wipkippen en een rek. Altijd vroegen ze naar de speelplaats ‘Meerpark’ iets verderop. Ik vroeg hen waarom ze liever naar de andere speeltuin gingen, maar toen we daar aankwamen begreep ik het maar al te goed. Ze konden hier via stenen een beekje over, allerlei andere waterspelletjes doen en op ontdekkingstocht door het natuurlijke gebied. Dat staat natuurlijk in schril contrast met de risicoloze en inspiratieloze wipkip op het stukje asfalt voor de deur van hun huis. Dat ze vaker schone kleren nodig hadden viel in het niet bij het plezier wat ik hen zag beleven.

Naast het speelplezier wordt deze speelnatuur als belangrijk voor de ontwikkeling van kinderen ingeschat. Het zou met name goed zijn voor het herstellen van de band tussen kind en natuur en goede invloeden hebben op die creativiteit, die we in onze huidige samenleving hoog in het vaandel hebben. Freek Liebrand van RUIMTEVOLK schreef er in zijn artikel ‘Beren op de speelplek‘ het volgende over:

“Spelen in de natuur wordt als waardevol gezien voor de fysieke, geestelijke, emotionele en sociale ontwikkeling van kinderen en moet daarom gestimuleerd worden. Daarnaast is speelnatuur waardevol voor een breed palet aan beleidsdoelstellingen, waaronder natuur, groen, spelen, sociale cohesie, natuur- en milieu educatie, sport en gezondheid.”

Waarom worden er dan toch nog oninteressante speelplekken gemaakt waar geen kip, laat staan kind te vinden is? Gemeentes lopen op tegen hun eigen beklemmende regelgeving: “Zoveel vierkante meter per zoveel kinderen op zoveel loopafstand en vooral heel veilig”, zoals Christine van Eerd het in haar stuk ‘Op zoek naar de ideale speelplek‘ noemt. Gemeenten en omwonenden zijn bang en kiezen daarom voor de makkelijke optie.

“Speelnatuur aanleggen op z’n Nederlands betekent vechten met regelgeving en overdreven angsten rondom veiligheid en aansprakelijkheid. Een paar planken en een touw in een boom is al gauw uitgesloten.” – Freek Liebrand

Ravotten in de stad

Gelukkig groeit de praktijkkennis rond speelplaatsen met meer plezier voor het kind en ziet men ook in dat ouders er prettig moeten kunnen toeven. Er zijn dan ook de laatste tijd veel nieuwe leuke initiatieven ontstaan, zoals bijvoorbeeld Natuurspeeltuin het Woeste Westen, waar op een vlot gevaren kan worden en met veel plezier geravot kan worden in de natuur.

In de stad is het nog vaak moeilijk om ruimte te vinden voor zo’n mooie nieuwe speelplaats, maar ook daar worden oplossingen voor bedacht. Zo worden er bijvoorbeeld drijvende speelplaatsen gecreëerd zoals al te vinden aan de Westerdoksdijk en gepland bij de Jan Schaeferbrug achter Pakhuis de Zwijger.

Credits: FaceMePLS

Een ander mooi plan zijn de speelwijken van Jantje Beton. Zij geven aan dat niet alleen de fysieke ruimte van belang is, maar ook de sociale ruimte: Ouders zouden hun kinderen losser moeten laten. Immers: hoe erg is het als kinderen vallen en een knie schaven? Laat kinderen spelen met stoepkrijt, in de bosjes rollen, laat ze boomhutten bouwen en kuilen graven, vindt Anne Koning van Jantje Beton op de bijeenkomst ‘Buiten spelen in de stad’. Om dit mogelijk te maken is Jantje Beton druk bezig met pilots van speelwijken: wijken waar naast officiële speelplaatsen ook andere plekken zijn om te spelen en met veilige routes om van de ene naar de andere plek te komen.

Oftewel zoals Dries Drogendijk al in zijn column voor Stadsleven ‘Opgroeien in de stad’ schreef: “Om te ravotten hoeven kinderen de stad niet meer uit.”

Meer lezen?

Klik door naar ons dossier ‘Stadsleven ‘Opgroeien in de stad’ voor meer blogs over dit onderwerp.