Een broodpowermobiel in de strijd tegen zwerfvuil: column Dora Fabriek

Stadsleven ‘Afval stinkt niet’ presenteert een frisse kijk op stadsafval: tegenwoordig iets waardevols waarmee de stad gevoed kan worden. De stichting Academie van de Stad verbindt studenten met de samenleving door hen actief bij te laten dragen aan maatschappelijke uitdagingen. Samen met gemeentelijke instellingen, woningcorporaties, het hoger beroepsonderwijs en universiteiten zet Academie van de Stad studentprojecten op met thema’s als jeugd en educatie, integreren en participeren, wonen en leven, veiligheid, economie en stedelijke ontwikkeling. Dora Fabriek, projectcoördinator bij Academie van de Stad, schreef een column over de projecten rondom zwerfvuil. 

Gedragsverandering en afval

Publieke partijen hebben vaker bij Academie van de Stad aangeklopt voor de expertise van studenten op het gebied van afval in de stad. Het tegengaan van zwerfafval, de bewustwording van de gevolgen van plastic voor het milieu en de relatie tussen afval en ongedierte in de wijk zijn daar voorbeelden van. In al deze opgaven is de rode draad het bereiken van gedragsverandering bij bewoners. Hieronder bespreek ik daar kort drie verschillende voorbeelden: gedragsverandering  bij kinderen (op basisscholen en middelbare scholen) en bij volwassenen.

Gedragsverandering bij kinderen

In 2009 onderzochten Pabo-studenten hoe je kinderen op school bewust kunt maken van de gevolgen van zwerfafval. De studenten ontwikkelden lesmateriaal voor op basisscholen. Voor de bovenbouwleerlingen bedachten ze tal van spellen rondom het sorteren van afval: wat wordt verbrand en welk afval kan worden gerecycled? Leerlingen van de onderbouw kunnen knutselen met zelf meegebracht vuilnis om te laten zien wat je daar nog mee kunt doen. Tijdens het onderzoek organiseerden de studenten een opruimdag met kinderen. Zie hier een videoverslag uit 2009:

Afgelopen studiesemester (sept 2013 t/m jan 2014) bedachten studenten Co Design van de Hogeschool Utrecht dat jongeren bewust met afval omgaan als er iets tegenover staat. Een experiment op een middelbare school bevestigde dit vermoeden: in de pauze lokten de studenten scholieren met gratis verse muntthee en koekjes. Daar deden de creatieve designers in spé een oproep tot het verzamelen van plastic afval. Als de scholieren genoeg afval inleverde, werd dat met een 3D-printer omgezet naar een iPhone-hoesje.

Gedragsverandering bij volwassen

In de Amsterdamse Transvaalbuurt wonnen afgelopen december 2013 drie studenten ‘Het beste idee voor Transvaal’  met de Broodpowermobiel. Deze studenten wonen al enige tijd in de Transvaalbuurt volgens het Academie van de Stad-project ‘Springlevende Wijk’. In opdracht van Ymere zetten zij zich in voor de buurt en in ruil daarvoor krijgen ze korting op hun woning. Het viel de studenten op dat  er veel voedselresten op straat terechtkomen. De wijk kent verschillende culturen. Zo wonen er veel mensen die restvoedsel niet weggooien vanwege hun geloofsovertuiging. In plaats daarvan leggen ze het op straat of in de binnentuinen voor dieren. Hoewel het een mooie gedachte is, komt er ook veel ongedierte op af. Dit zette de studenten aan het denken en zo bedachten ze de broodpowermobiel: een vergister die restafval omzet in biogas en compost. Die energiebronnen kunnen weer teruggegeven worden aan de buurt. De studenten zijn van plan om buurtkinderen te betrekken bij het ophalen en verwerken van de etensresten.

Meer lezen?