Een gemiddelde inwoner van een moderne samenleving als de onze spreekt per dag zo’n 250 grote en kleine computersystemen aan. We kunnen ons nauwelijks een leven voorstellen zonder internet. Maar het internet is kwetsbaar en dat baart kenners zorgen, volgens een reportage in Kijk Magazine.

,,Het grootste en meest onderschatte gevaar op het gebied van internationaal terrorisme en cybercrime is de kwetsbaarheid en de instabiliteit van de infrastructuur waar het internet op draait”, zegt directeur Rob Wainwright van Europol. ,,Ik ben zeer bezorgd over het misplaatste vertrouwen daarin. “

Miljardenverlies

Zelfs een onderbreking van een paar dagen kan voor de Nederlandse economie al grote gevolgen hebben. Vorig jaar werden er bijvoorbeeld meer dan 78 miljoen online-bestellingen gedaan en voor meer dan 9 miljard euro aan goederen en diensten via internet verkocht – 10 procent meer dan het jaar ervoor. De glasvezelnetwerken worden ook gebruikt door SWIFT (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication), die onder andere het grensoverschrijdende betalingsverkeer verzorgt. Dat zou dus ook stil komen te liggen.

Kijk citeert Arnd Marijnissen, netwerkbeheerder van internetprovider XS4ALL en medeoprichter van de Amsterdamse hackerspace Technologia Incognita: ,,Als Nederlandse bedrijven geen betalingen kunnen doen, komt de in- en uitvoer waarschijnlijk piepend en krakend tot stilstand. En doordat er geen communicatie met het buitenland meer mogelijk is, zal de beurshandel stilvallen. Een paar dagen geen internetverkeer betekent een miljardenverlies.”

Schrikbeeld: totale verstoring

Voor NRC Handelsblad beschreef techjournalist Wouter van Noort een mogelijk scenario voor als het internet uitvalt – en dat was tamelijk zwart. ,, We dachten dat het niet eens kon. Dat internet uitgevonden was als techniek om zelfs na een kernbom te blijven functioneren. Gerichte verstoring: ja. Totale verstoring: nee.”

Toegangspoortjes werken niet meer, de treinen vallen stil, de Schipholtunnel moet dicht, ziekenhuizen moeten operaties uitstellen. ,,Servers van ING, Rabo én ABN zijn beurtelings uit de lucht, de pinautomaten functioneren het grootste deel van de tijd niet. Vrijwel niemand heeft genoeg cash in huis voor de boodschappen.” We ontdekken aan den lijve hoe afhankelijk we zijn geworden van digitaal geld. Supermarkten hangen briefjes op met ‘Geen pin’. Mensen kunnen geen eten kopen, worden bang, voedselbanken raken overvraagd. De angst voor plunderingen hangt in de lucht, sommige supermarkten gaan uit voorzorg dicht.

,,Als we iets beter op de voortekenen hadden gelet”, schrijft Van Noort, ,,was de ellende misschien te voorkomen geweest, of in elk geval minder ontwrichtend geweest dan nu. Dan was allang duidelijk geweest dat kwaadwillenden niet het héle internet hoeven uit te schakelen om Nederland te ontregelen. Een land digitaal volledig laten ontsporen, dat is blijkbaar in een oogwenk gebeurd.”