Wat speelt er aan de voorlinie in de stad? Elke week vind je in het Stadsleven webmagazine een trend die je in de gaten moet houden. Aan de winnaars van de Waterinnovatieprijs van de Unie van Waterschappen en het net verschenen boek ‘Voorbij de Dijken’is te zien dat we voorbij het traditionele beeld van de dijk moeten denken, om de toekomst van de dijk in Nederland te kunnen begrijpen.
VR dijken
27 November vond de uitreiking van de Waterinnovatieprijs van de Unie van Waterschappen plaats. Mijn favoriet heeft helaas niet gewonnen, maar het was wel een goed idee! Dat is een virtual reality bril voor mensen, gewoon voor leken zoals jij en ik, die willen meepraten over de dijken bij hun in de buurt die moeten worden aangepast. Dat is wel een ding in Nederland: voor 2050 moeten er 1900 kilometer dijk worden verstevigd. En zo langzamerhand hebben de experts in de gaten dat het slim is om de locals daarbij te betrekken, want die hebben veel specifieke kennis. Met die VR-bril kunnen gewone mensen zien wat hun idee voor de dijk in de praktijk zou betekenen, en daarmee ook of het haalbaar is. Vind ik een heel mooie toepassing van nieuwe technologie.
Dreigend tekort aan zoet water
Twee nominaties haakten in op het dreigende tekort aan zoet water. Tekort? Zeker op zo’n dag als gisteren wanneer het maar niet ophoudt met regenen, zou je toch zeggen dat we zoet water genoeg hebben. Het zit zo: Zoet water hebben we hard nodig, nu het klimaat warmer wordt en de zomers droger. Door die droogte dringt het zoute water steeds verder landinwaarts en moeten we heel veel zoet water ertegenaan gooien om dat zout eruit te spoelen – het is namelijk funest voor de landbouw, vooral bomen. En de drinkwaterbedrijven hebben door die verzilting, maar bijvoorbeeld ook door de medicijnresten in het water, steeds meer moeite om water te vinden dat schoon genoeg is om er drinkwater van te maken. Voor het eerst ooit is Nederland daarom nu bezig beleid te ontwikkelen om ervoor te zorgen dat we in de toekomst genoeg zoet water hebben – voor drinkwater, voor de landbouw, voor de industrie.
Investeren in meer dan waterveiligheid alleen
Over water en innovatie is net een nieuw boek uitgekomen: Voorbij de dijken, van Marinke Steenhuis en Paul Meurs, met kaarten en foto’s en tekeningen. Nederland beschermt zichzelf natuurlijk al duizenden jaren tegen het water, maar het verschil is dat veiligheid nu niet het énige doel is. Deze dertig projecten langs de rivieren en aan de kust moeten niet alleen het overstromingsgevaar het hoofd bieden, maar tegelijkertijd de omgeving aantrekkelijker maken. Al die klimaatmaatregelen zijn dus een kans: als de dijk of de rivier toch anders moet, dan kun je tegelijkertijd nog wat andere ingrepen doen.
Er gaat ook héél veel geld mee heen: Deltaplan grote rivieren 944 miljoen, de Maaswerken 558 miljoen, een ronde dijkverbeteringen voor 2,7 miljard, en het vervolg daarop: 4,9 miljard. Nederland gelooft echt in investeren om de ramp vóór zijn!
Zelf vind ik variaties op oeroude beschermingsconstructies als dijken en duinen heel interessant. De sympathiekste vind ik die van garagehouder en kunstenaar Johann van den Noort uit Spakenburg. Tijdens het hoogwater van 1995 bedacht hij de zelfrijzende noodkering: het hoogwater stroomt binnen en duwt een want van polyester omhoog die de kade afschermt. Ha, dacht ik, al die high-tech, al die investeringen – en dat zie je dit en denk je: zo kan het ook!
Meer lezen?
- Meer trends in De Stad Nu vind je hier.