Wat speelt er aan de voorlinie in de stad? Elke week vind je in het Stadsleven webmagazine een trend die je in de gaten moet houden. Nog tot eind deze week is de eerste internationale ‘Bicycle Architecture Biennale’ ter wereld te zien met opvallende en vooruitstrevende fietsarchitectuur oplossingen.
De populaire fietscultuur verandert de stad
In Nederland zijn we natuurlijk helemaal gewend aan het fietsen, maar in steden over de hele wereld is urban cycling een populaire ontwikkeling. Steeds meer mensen stappen op de fiets. Zelfs steden die helemaal op de auto zijn ingericht nemen nu de fiets op in hun repertoire aan mobiliteit. Dat betekent dat er niet alleen meer en bijzondere fietspaden worden aangelegd, maar ook speciaal daarvoor gebouwen worden ontworpen, zoals de fietsenstalling van Kuiper Compagnons in Alphen aan de Rijn in de vorm van een grote groene appel. Je ziet nu de architecten en de stadsontwerpers zich helemaal op de fiets en alles eromheen werpen. In Japan, in Hiroshima, is er zelfs een hotel waar je je fiets mee kunt nemen en in je kamer aan de muur hangen.
Het is nu echt een mondiaal verschijnsel. Dat is goed te zien op de eerste Bicycle Architecture Biennale, een kleine tentoonstelling nu in het paviljoen Circl van ABN Amro op de Zuidas. Het is een initiatief van Steven Fleming, een Australische fietsactivist die onlangs ook het boek Velotopia publiceerde waarin hij zijn ideeën uitwerkt. Zijn stelling vind ik heel prikkelend. Hij zegt: eerst waren steden ingericht op karren en paarden. Daarna kwamen de trein en de auto, die allebei onze steden ingrijpend hebben veranderd. En nu, zegt hij, is het de fiets die de stad gaat veranderen!
Zwevende fietssnelwegen
Op die tentoonstelling zie je voorbeelden van over de hele wereld – uit China, Japan, Noorwegen, Nederland natuurlijk ook. Er zitten wilde fantasieën bij, zoals de Skycycle van Norman Foster, die boven de treinsporen in Londen een heel netwerk van verhoogde fietswegen heeft getekend, met opritten en alles. Heel ambitieus maar helemaal niet gek: bij Eindhoven hangt er boven de autoweg een heel mooi zwevende fietsrotonde, de Hovenring. En in het centrum van Kopenhagen is er ook een verhoogd fietspad, om het conflict tussen voetgangers en fietsers te vermijden.
Een van de mooiste voorbeelden vind ik een project in Japan, waar er tussen de gebouwen lange hellingbanen lopen, zodat je van het ene gebouw naar het andere boven de grond kan fietsen, of van tien hoog zigzaggend naar beneden.
Parkeerproblemen: gaan we betalen voor parkeren van onze fiets?
De populariteit van de fiets, zorgt niet alleen voor drukte op het fietspad, maar ook voor tekort aan parkeerruimte voor al die fietsen. Dat hebben we in de grote steden zeker. Het zijn natuurlijk allang niet meer alleen fietsen, maar ook bakfietsen en scooters. Ik weet nog goed dat de eerste die daar over begon, burgemeester Schelto Patijn van Amsterdam was. Toen dacht ik nog: joh, ga toch boeven vangen, waar maak je je druk over! Maar hij had wel goed gezien dat het uit de hand liep. Wat het parkeren betreft is de fiets nu wat de auto in de jaren 80 was: een hoop blik die iedereen in de weg zit. Er komt een moment dat we zullen gaan betalen voor het parkeren van onze fietsen. En dat zullen we net zo normaal vinden als het betalen van parkeergeld voor de auto.
De tentoonstelling ‘Bicycle Architecture Biennale’ is nog tot en met 30 november te zien bij Circl, het paviljoen bij ABN Amro op de Zuidas.
Meer lezen?
- Meer trends in De Stad Nu vind je hier.