Wat speelt er aan de voorlinie in de stad? Elke donderdag vind je in het Stadsleven webmagazine een trend die je in de gaten moet houden. Vandaag gaat het over iets oer- en oer-Hollands namelijk nieuw land, het maken van land uit water. Dat gebeurt nu in het Markermeer, waar vorig jaar begonnen is met de aanleg van vijf nieuwe eilanden.
Deze eilanden in het Markermeer – het onderste deel van het IJsselmeer zijn samen wel honderd voetbalvelden groot. Het is een groots project naar een idee van Natuurmonumenten in samenwerking met Rijkswaterstaat en de provincie Flevoland, uitgevoerd door Boskalis. Als het aan Natuurmonumenten ligt is dit de eerste fase, die 78 miljoen kost. Ik ben er dit weekend geweest en ik vond het fascinerend.
Je weet vast nog dat er plannen waren voor een vierde Flevopolder, de Markerwaard. Maar die bleek eigenlijk niet meer nodig te zijn, en in 2003 is na lang gesteggel de stekker eruit getrokken. Maar in voorbereiding daarop was er wel al een smalle dijk gebouwd tussen Lelystad en Enkhuizen, de Houtribdijk. Die dijk heeft het Markermeer afgesneden van het IJsselmeer. Het is gaandeweg een dooie bak geworden – troebel, geen doorstroming, veel slib, geen vis meer dus ook geen vogels. De oevers zijn ook helemaal van steen, 220 kilometer lang. Daar hebben ze nu met een hovercraft riet ingezaaid.
Gebouwde natuur
De initiatiefnemer, Roel Posthoorn van Natuurmonumenten, zei tegen me: in Nederland zijn we heel trots op ons waterbeheer als het gaat om het voorkomen van overstromingen, maar we moeten ons eigenlijk schamen dat we een van de grootste meren van Europa zo hebben laten afsterven in een gebied met ruim 2 miljoen mensen.
Ik vind het spannend om te zien hoe we weer een beetje voor God spelen – dit is het grootste zandkasteel van Nederland. De natuur hier is net zo maakbaar als een polder, of een kantorenpark – die bouw je gewoon. Ik vond het veelzeggend dat we dit weekend helmen op moesten en veiligheidshessen – je loopt op een grote zandvlakte, maar die is wél een bouwplaats. Om natuur te maken heb je wel enorme shovels en draglines nodig! Er is ook een groot vaartuig van Boskalis dat als een 3D printer over dat gebied heen gaat en het zand van die eilanden laag voor laag aanlegt.
Zo’n project zegt ook veel over ons. De Deltawerken en de Afsluitdijk gingen over waterveiligheid – nooit meer overstroming. De Flevopolders gingen juist over de voedselvoorziening – na de oorlog nooit meer honger. Nu vinden we de natuur belangrijk, en zijn we bezig de ene enorme ingreep met de andere te herstellen. Echt heel Hollands.
Volgend jaar zomer worden de Marker Wadden ‘geopend’. Maar op zaterdag 23 en zondag 24 september kun je er al naar toe, met de boot vanuit Lelystad. Je kunt kaartjes boeken via www.markerwadden.nl.
Meer lezen?
Meer trends in De Stad Nu vind je hier.