Atlas van een bezette stad – Bianca Stigter

Hoe goed denk jij je stad te kennen? Voor Stadsleven ‘Verborgen stad’ tonen we de verborgen plekken, onbekende (oorlogs)verhalen en gebruiken we al onze zintuigen om de stad te ontdekken. Journalist Bianca Stigter zal tijdens de live talkshow van 30 mei haar hernieuwde editie van Atlas van de Bezette Stad presenteren waarin ze de infrastructuur van de stad in oorlogstijd beschrijft. Hieronder alvast een voorproefje uit het voorwoord van de nieuwe editie, geschreven door Job Cohen. 
 
Door: Sanne van der Beek
 
De Tweede Wereldoorlog is een periode die in ieders weefsel zit. Misschien door geschiedenislessen verteld door een bevlogen leraar met verteltalent. Wellicht door familieverhalen, of het bezocht hebben van historische plekken van betekenis. De verhalen en plekken van onderduiken, verzet, honger en dood leven nog steeds voort.
 
Credits: Bianca Stigter

Credits: Bianca Stigter

 
De ‘Atlas van een Bezette Stad’ van Bianca Stigter vertelt de bekende en minder bekende, de grote en kleine oorlogsgeschiedenissen van de stad Amsterdam. Door de verhalen in de infrastructuur van de stad te plaatsen – wijk voor wijk, straat voor straat – krijgen deze verhalen een andere context die uitnodigt tot hernieuwde aandacht. In het voorwoord van de hernieuwde uitgave van dit boek dat binnenkort uitkomt geeft Jop Cohen – oud burgemeester van Amsterdam en voorzitter van het 4 & 5 mei comité – een voorproefje:
“Wat zie je als je midden op de Dam staat met dit boek? Het gebouw van de Industriële Grote Club, boven de diamantzaak, was het clubhuis van Walraven van Hall, de ‘Bankier van het Verzet’. De latere burgemeester van Amsterdam organiseerde vanuit dit gebouw (waarschijnlijk vanuit een kantoortje op de derde verdieping) de grootste bankroof uit de geschiedenis van Nederland. Hij verwisselde miljoenen uit de kluis van de Nederlandse Bank voor waardeloos papier. Het echte geld werd gebruikt door verzetsgroepen. 
 
Ook op de Dam: vanaf het dak van de Bijenkorf wierp verzetsgroep De Vonk in het voorjaar van 1942 duizenden papieren Jodensterren omlaag. ‘Jood en Niet-Jood: Verbonden in den Strijd!’: hun protest-sterren dwarrelden als een gele wolk de Dam over, langs de hoofdkwartieren van de bezetters. De Kriegsmarine zat waar nu de Rabobank zit, de SS in het gebouw van de H&M. En juist daar, midden in de bezette stad, wist de conciërge van het Paleis op de Dam niet alleen de Duitsers buiten de deur te houden, maar ook een onderduiker, en bijzondere kunstwerken, te verbergen.
 
Op het balkon boven de letters van de Rabobank stond op 7 mei 1945, twee dagen na de bevrijding van ons land, de mitrailleur waarmee tientallen feestende Amsterdammers werden doodgeschoten door achtergebleven Duitsers.”
 
Bianca Stigter presenteert meer bijzondere verhalen en plekken uit Amsterdam in oorlogstijd tijdens de live talkshow van 30 mei. Voorafgaand aan Stadsleven ‘Verborgen Stad’ organiseren we een exclusieve excursie naar Castrum Peregrini waar kunstenares Giselle D’Ailly tijdens de Tweede Wereldoorlog onderduikers verborgen hield. Koop hier je kaartje voor de talkshow en excursie.

Meer lezen?

Lees meer column en blogs over Stadsleven ‘Verborgen stad’ in ons dossier.