Weg van het idealisme, duurzaamheid is iets geworden waar steden goed aan kunnen verdienen, een echte business opportunity. Waar liggen onze kansen? Mart van der Kam, promovendus bij het Copernicus Institute of Sustainable Development aan de Universiteit Utrecht, schrijft over hoe elektrische auto’s kunnen helpen bij het uitrollen van een nieuw duurzaam energienetwerk in de stad.

Leveren van zonne-energie door elektrische auto’s

Het gaat goed met de elektrische auto in Nederland. Na Noorwegen zijn we het land met hoogste marktaandeel elektrische auto’s en in 2015 groeide het aantal elektrische auto’s op de weg met 95 procent. Deze trend heeft veel positieve gevolgen voor onder andere de luchtkwaliteit in steden, maar brengt ook nieuwe problemen met zich mee. Denk bijvoorbeeld aan alle extra kabels in de grond die nodig zijn om iedereen die ’s avonds zijn auto inplugt van stroom te voorzien. Ook is de winst voor het klimaat niet zo duidelijk als er met kolenelektriciteit geladen wordt. Bovendien kun je je afvragen in hoeverre de auto niet sowieso een achterhaald vervoersmiddel is. Auto’s nemen veel ruimte in en staan het grootste gedeelte van de dag stil. Maar elektrische auto’s bieden ook nieuwe, minder bekende voordelen. Deze liggen deels in het mogelijk maken van grootschalige toepassing van duurzame energie, zoals zonne-energie.

Credits: Tony Hall

Zonne-energie vraagt om nieuwe energie-infrastructuur

Het aandeel zonnepanelen in Nederland is vergeleken met andere Europese landen relatief laag, maar groeit razendsnel. In 2015 groeide het geïnstalleerd vermogen met 65 procent tot 1,3 GigaWatt-piek. Zonnepanelen zijn inmiddels een aantrekkelijke investering voor huishoudens, met een terugverdientijd tussen 5 en 10 jaar en een levensduur van meer dan 20 jaar. Maar ook zonnepanelen zorgen voor nieuwe problemen. Ze leveren immers alleen energie als de zon schijnt en niet per se wanneer er vraag is naar energie. Zeker voor huishoudens, die overdag weinig energie gebruiken, is er een grote mismatch tussen vraag en aanbod.

Grootschalige toepassing van zonne-energie vraagt dus om een nieuwe energie-infrastructuur om pieken en dalen op te vangen. Als het aanbod niet meer de vraag volgt, zoals we nu gewend zijn, zal de vraag het aanbod moeten gaan volgen. Hierdoor worden flexibele vraag en opslag van energie een stuk interessanter en winstgevender.

Energie opslaan in je auto om later een was te draaien

Elektrische auto’s kunnen hierin een grote rol spelen. Omdat de meeste auto’s veel stilstaan, kunnen ze zo volop worden ingezet voor flexibel laden. Door langzamer of sneller te laten laden kunnen pieken en dalen worden opvangen. Bovendien kun je door gelijkmatiger te laden de piekvraag van elektrische auto’s meer verspreiden over de dag. Nog mooier wordt het als je ook de accu van de auto gebruikt voor opslag. Je kunt dan overdag zonne-energie opslaan in de auto om ’s avonds een wasje, of die van de buurman, te draaien.

Dat klinkt nog als toekomstmuziek, maar in Nederland wordt hier al volop mee geëxperimenteerd. Bijvoorbeeld in Lombok in Utrecht, waar de uitrol van de eerste Europese bi-directionele laadpalen is begonnen. Een stadse wijk als Lombok is bij uitstek geschikt voor dit soort systemen, omdat ook als de zon schijnt er veel auto’s geparkeerd staan. Slimme algoritmes kunnen de lokaal opgewekte zonne-energie optimaal verdelen. Hierbij houden ze rekening met de weersvoorspelling, lokale energievraag én de wensen van de autorijder. Deze kan als tegemoetkoming voor het beschikbaar stellen van de accu goedkoper de auto volladen. Tegelijkertijd is de netbeheerder blij met verminderde druk op het lokale energienet.

Elektrisch vervoer en zonnepanelen dragen dus niet alleen op zichzelf bij aan het oplossen van duurzaamheidsproblemen, maar vullen elkaar zo aan zodat ze het beste uit elkaar kunnen halen.

Meer lezen?

• Robin Berg van LomboXnet en journalist Tijs van den Boomen zijn bij de live talkshow Stadsleven ‘Green Business‘ op 25 april te gast om te vertellen over hoe de elektrische auto de stad kan voorzien van een nieuwe energiestructuur.
• Klik hier voor meer blogs en columns over Stadsleven ‘Green Business’