De economische power van de Yupp

De bakfietsmoeder die haar kinderen voor haar werk nog even naar school brengt, het jonge gezin dat in het weekend met haar kroost lekker ontbijt in haar favoriete hippe café en de vader die met z’n zoontjes in de modder worstelt in de natuurspeeltuin – het zijn allemaal Yupps, Young Urban Professional Parents. Steeds meer jonge gezinnen leven in de stad: wat trekt ze aan en wat voor invloed heeft dit op de stad?

Door: Sanne van der Beek

Van Yuppies naar Yupps

Tegenwoordig leven steeds meer jonge gezinnen in de stad. Gezin en stad lijkt nu een steeds meer logische combinatie te vormen,maar dit is niet altijd zo geweest. Lia Karsten, professor Stedelijke Geografie aan de UvA en gespecialiseerd in de relatie tussen gezin en de stad, schetst deze ontwikkeling. In de vooroorlogse stad woonden gezinnen met kinderen gebroederlijk naast andere soorten gezinssamenstellingen. Wonen, werken en leven liepen op natuurlijke wijze door elkaar. Vanaf de jaren 60 werd de stad gezien als vol, omveilig en onhygiënisch; kortom, geen goede plek om je kinderen op te voeden. Gezinnen trokken massaal naar de vinexwijken en de stad werd het domein van studenten, alleenstaanden en koppels zonder kinderwens.De stad had hier volgens Karsten behoorlijk onder te lijden: veel achterstallig onderhoud en onbewoonbaar verklaarde woningen waren het gevolg. Met de jaren 80 als dieptepunt krabbelde de stad daarna langzaam weer op. Karsten noemt nieuwe mogelijkheden van werkgelegenheid in de zich ontwikkelende dienstensector, en cultuur en consumptie als grote aantrekker van jonge professionals (Yuppies – Young Urban Professionals) die vanwege het prettige leefklimaat besloten in de stad te settelen en zo vanzelf de overgang maakten naar Yupps (Young Urban Professional Parents).

De economische power van de jup

Credits: Serge Melki

Natuurspeeltuinen en babycinno’s

Waar de fortuinlijken vroeger wegtrokken uit de stad om hun kroost te laten opgroeien op het gezonde platteland is de stad met al haar voorzieningen nu the place to be voor jonge gezinnen. En daarmee ook een stuk duurder geworden om in te leven waardoor juist de minder goed bedeelden gedwongen zijn om uit de stad weg te trekken. Met name hoger opgeleide gezinnen met tweeverdieners die een focus hebben op cultuur voelen zich thuis in de stad stelt Karsten in haar onderzoek.
De Yupps zijn hiermee een belangrijke economische kracht in de stad. ‘Genoeg geld, weinig tijd’ is het motto waarmee ze te omschrijven zijn. De gezinnen bestaan uit tweeverdieners die door aanwezige voorzieningen hun carrière kunnen combineren met de zorg voor de kindjes. Zo zijn er voorzieningen die de ouders in tijd moeten ontlasten – denk aan sport- of muziekscholen die lessen combineren met naschoolse opvang – voorzieningen die de schaarse tijd die Yupps met hun kroost kunnen doorbrengen tot family qualitytime kunnen upgraden – denk aan kindvriendelijke restaurants  – en voorzieningen die moeten voldoen aan de ideale opvoeding van het stadskind – denk aan zogenaamde natuurspeeltuinen om de bleke stadskindjes toch ook wat groen mee te geven. Er is hier een continuüm te zien van de leefstijl die de Yupps hadden toen ze nog Yuppies waren. Zo is er een voorkeur voor hippe café’s waar de ouders rustig hun vrienden met kroost kunnen treffen onder het genot van organisch eten terwijl de kids nippen van hun babycinno’s.

Babycinno

Big business

Alle nieuwe kindvriendelijke voorzieningen blijken net zoals de speeltuin een goede gelegenheid te zijn om even bij te kletsen en informatie uit te wisselen. En doordat deze voorzieningen vaak zijn gestart door Yupps die dergelijke voorzieningen misten in de buurt wordt hiermee niet alleen een sociaal weefsel hersteld, maar is dit ook de perfecte gelegenheid om te netwerken met gelijkgestemden. Hiermee komen deze voorzieningen volgens Karsten dan ook in de buurt van ‘oude’ feministische idealen als collectieve keukens, lokale kinderzorg en sociale supportstructuur. Kinderen worden niet meer exclusief in de privé-setting opgevoed, maar krijgen een ‘publieke’ opvoeding – in de kinderopvang, sportclub, binnenspeeltuin, restaurant ed  – waardoor de zorg voor de kinderen meer collectief gedragen wordt. Maar, zo stelt Karsten, vergis je niet: deze vorm van ‘gezinsgerichte consumptie’ is big business en waar de Yupss eerst gekenmerkt werden door cultureel kapitaal, wordt nu economisch kapitaal steeds meer een voorwaarde om een stadsouder te zijn.

Meer lezen?