Stadsleven ‘Slow City’ biedt tegenwicht aan het beeld dat het stedelijk leven druk en chaotisch is. Sarah van Sonsbeeck is kunstenares die veel projecten doet rondom stilte. In deze column schrijft ze over de waarde van stilte en hoe dit tot uiting komt in haar project ‘Faraday Bag’.

‘VVD wil einde aan rooftassen-terreur in Amsterdam’* lees ik vanochtend in de krant. ‘Rooftassen zijn gebaseerd op het principe dat een omhulsel van bijvoorbeeld aluminium of lood in staat is het beveiligingsmechanisme van detectiepoortjes bij de uitgang van de winkel te omzeilen. Het bezitten of vervoeren van dergelijke tassen is sinds enkele jaren verboden in Amsterdam.’

Luidruchtige buren als inspiratie

Mijn eerste gedachte was ‘It wasn’t me’.. Hoe werd ik een overtreder? Sinds 2006 werk ik geïnspireerd door mijn luidruchtige bovenburen als kunstenaar met stilte. Na ze een brief te hebben gestuurd om te vragen dat deel van mijn huur te betalen dat ze innamen in mijn huis met hun geluid, werd ik kunstenaar.

De ‘altijd zichtbaar, altijd online’-terreur

Daarna begon ik een zoektocht naar stilte. Wat was die stilte dan waar ik dacht recht op te hebben? Wiens belangen speelden een rol bij die stilte, van wie is de stilte eigenlijk? En hoe kon ik die stilte weer terug veroveren? Al piekerend vroeg ik het aan mijn toenmalige vriend die net bezig was met zijn smartphone. Ik ergerde me aan het ge-Whatsapp, ge-Twitter en ge-Facebook dat een gesprek met een ‘echte persoon’ die toch tegenover hem zat kennelijk in de weg stond. Maar eigenlijk was ik zelf geen haar beter. Ook ik, zo realiseerde ik me, keek eigenlijk voortdurend als ik even niets te doen had op dat ding. Ik bedacht me dat we ons in de stad eigenlijk vrijwillig hadden onderworpen aan een nieuw soort lawaai. De ‘altijd zichtbaar, altijd online-terreur’ die elke seconde van stilte moest vullen.

Faraday Bag – Sarah van Sonsbeeck

Verveling verrijkt

Je vervelen is een soort verdwalen. Even weet je niet waar je bent, wat je met jezelf aan moet. Je kijkt om je heen en misschien zie je ineens iets dat je anders nooit was opgevallen. Dat de zon schijnt terwijl het regent. Of dat een vogel die precies op het uiteinde van een tak is gaan zitten als een koorddanser probeert zijn evenwicht te behouden en dan toch vallend wegvliegt. Of de kleur van de rand van de ogen van degene die tegenover je zit. Ik geloof dat dit soort dingen waardevol zijn, dat de verveling je leven kan verrijken.

Faraday Bag – Sarah van Sonsbeeck

Faraday Bag

Daarom bedacht ik de Faraday Bag. Het is een tas van verzilverd polyester die werkt als een kooi van Faraday**. Hierdoor doet je telefoon het niet als je hem in de tas stopt. Ik had, dacht ik, draagbare stilte gemaakt. Maar wat bleek, de tas werkt ook als een ‘booster bag’: door het Faraday effect hebben ook winkelpoortjes er geen vat op. En daarmee is de draagbare stilte dus illegaal in Amsterdam. Inmiddels heb ik ze bijna allemaal verkocht. En graag roep ik de nieuwe eigenaars hierbij op: mensen stop je telefoon erin! Maar wel alleen die van jou of van je geliefde…

*Telegraaf 13 mei, door ‘meeschrijver VVD Amsterdam’.

**Kooi van Faraday, genoemd naar Michael Faraday, is de benaming voor een kooi-vormige constructie van elektrisch geleidend materiaal, zoals koper of ijzer, die er voor zorgt dat statische elektrische velden niet tot binnen de kooi kunnen doordringen. In de praktijk wordt de term “kooi van Faraday” tegenwoordig hoofdzakelijk gebruikt voor ruimtes die elektromagnetische straling buitensluiten: elektromagnetisch dode ruimtes. Als vuistregel geldt dat een kooi van Faraday ook ondoordringbaar is voor elektromagnetische straling, als de maaswijdte kleiner is dan een tiende van de golflengte van die straling; [bron:wikipedia]

Meer lezen?

• Lees ook ‘Stttt! De Stille Stad’ over de stad die je niet met herrie omringt maar met pure stilte
• Klik door naar ons dossier ‘Slow City’ voor meer artikelen over dit onderwerp.