De stad als een `woon-, werk- en retailmachine’, een eenheidsworst met dezelfde winkels en stadservaringen. Dat is de nachtmerrie die de oprichters van Cittaslow, een internationaal netwerk voor slow cities, proberen te voorkomen. Maar hoe is te ontsnappen hieraan? Door een slow city te worden.

Door: Sanne van der Beek

De Slow beweging

De oorsprong van de Cittaslow beweging ligt in Orvieto (Italië). In 1999 werd Cittaslow in het leven geroepen door burgemeesters van Orvieto, Bra, Greve in Chianti en Positano. Cittaslow is onderdeel van de grotere Slow beweging die inmiddels vele aftakkingen kent, maar het bekendst en in 1989 gestart is met de Slow Food beweging.

Slow Food is een reactie op – je raad het al – de fast food beweging – en zet zich in voor lekker, puur en eerlijk eten. Het richt zich zo op het behoud van de traditionele keuken en een voedselproductie waarin rekening gehouden wordt met het welzijn van het milieu, de planten, dieren en gezondheid van de mens. Slow Food heeft ondertussen meer dan 80.000 leden in vijftig landen.

Het Slow-city keurmerk

Hoe dan nu dit principe van Slow Food vertalen naar de stad? Het doel van de Cittaslow beweging is homogenisatie en globalisatie van steden tegengaan. In een stad moeten eigenheid, echtheid en authenticiteit voorop staan. Dat betekent dat een stad moet investeren in haar lokale tradities in plaats van mee proberen te hollen met de laatste stedelijke trends. Om verder te voldoen aan het Cittaslow keurmerk moet een stad ‘groen, duurzaam en leefbaar zijn’.  Steden die geijkt zijn op de menselijke maat en met oog voor haar omgeving zijn ‘slow steden’.

Als Cittaslow zijn we op zoek naar “gemeenten waar mensen nog steeds nieuwsgierig zijn naar vroeger, gebieden rijk aan theaters, pleinen, cafés, restaurants en spirituele plekken, met een ongerept landschap en innemende ambachtslieden, waar mensen de langzame tred van de seizoenen nog herkennen en authentieke producten, smaak, gezondheid en spontane gewoontes eerbiedigen”. (manifest Cittaslow)

Sinds 1999 heeft de beweging zich uitgebreid tot 150 gemeenten in 25 landen wereldwijd. In Nederland zijn er tot nu toe vijf slow steden: Heerde, Vaals, Borgen-Odoorn, Alphen-Chaam en Midden-Delftland.

Meer lezen?

Klik door naar ons dossier ‘Slow City’ voor meer artikelen over dit onderwerp.