Stadsklimaat en groen in de stad: Column Sanda Lenzholzer

maart 17, 2014 / 6097 views

Stadsleven ‘Natuur(lijk) de stad’ onderzoekt of er werkelijk een strakke scheiding tussen de stad en natuur is, of dat natuur een steeds meer vanzelfsprekende plek in de stad inneemt. In haar boek ‘Het weer in de stad- hoe ontwerp het stadsklimaat bepaalt’ heeft Sanda Lenzholzer (docent landschapsarchitectuur, Wageningen Universiteit) voor de eerste keer het thema stadsklimaat in Nederland aan de orde gesteld. In deze gastcolumn zet ze kort uiteen, wat we met z’n allen aan het stadsklimaat kunnen doen.

De invloed van klimaat op de stad

We weten al dat planten goed voor het wereldklimaat zijn door Co2 op te slaan. Ook zijn planten heel goed om de gevolgen van de opwarming te temperen,- die krijgen we namelijk in Nederland door steeds meer piekbuien te verduren en bomen houden al dat water met hun wortels in de bodem vast.

Maar nu ook nog eens planten voor stadsklimaat? Hoe hangt dat dan ook weer samen? En wat is dat überhaupt- stadsklimaat? Hier moeten we wellicht met de uitleg beginnen, want u heeft de gevolgen van stadsklimaat allemaal al aan eigen lijve kunnen ervaren. Zeker heeft u ook eens in een warme nacht in uw stadswoning de slaap niet kunnen vatten vanwege de hitte of bent u ook wel eens op een plein bijna weggewaaid of aan de voet van een hoog gebouw van uw fiets geblazen? De hitte en de sterke wind op specifieke plekken zijn typische fenomenen van het stadsklimaat. De hitte ontstaat door het opslaan van zonnestraling in de stenige oppervlaktes van de stad, die als warmte – vooral s’nachts weer uit wordt gestraald. En de windpatronen ontstaan met name door de gebouwen van de stad, waar de wind omheen moet vloeien.

Het goede groen

Tja, leuk, dat ‘stadsklimaat’ allemaal, maar waarom is een plant- en vooral een boom- nou goed voor het stadsklimaat? Heel simpel. Een plant heeft algemeen een beduidend effect op de luchttemperatuur. Een plant trekt continu water uit de grond en verdampt het via de huidmondjes. En waterdamp in de lucht tempert de luchttemperatuur. De schaduw van een plant of een boom houdt veel van de inkomende zonnestraling af. Dat leidt tot een verlaging van zonnestraling tot 50% op de eronder liggende oppervlaktes. En een boomschaduw kan natuurlijk behoorlijk groot zijn, dus kunnen grote oppervlaktes beschaduwd worden. Al deze oppervlaktes gaan minder opwarmen en dan ook minder warmte uitstralen. Daarnaast houdt een boom met zijn volume ook de wind tegen en kan mensen zo op straat of op pleinen voor de wind beschermen. Last but not least- planten verbeteren algemeen het ‘leefklimaat’ van de stad – onze gezondheid en welzijn. Laten we daarom meer stadsklimaatbomen planten en de stad steeds meer ‘ontharden’! Daarmee kunt u deze lente zelf direct aan de slag- hupakee- de stoeptegels in de tuin eruit en planten en bomen erin, inclusief gevelgroen! Dan heeft u deze zomer al een bijdrage geleverd aan een beter stadsklimaat!

Meer lezen?

Meer informatie is uiteraard te vinden in het boek Het weer in de stad- hoe ontwerp het stadsklimaat bepaalt’. Voor meer blogs over stedelijke natuur, klik door naar ons dossier ‘Natuur(lijk) de stad’