Voor Stadsleven ‘De Stad door Andere Ogen‘ laten we een maand lang de stad van een andere kant zien. Hoe ziet een stad eruit als haar niet ziet, maar hoort? Akko Goldenbeld studeerde in 2010 af aan de Design Academy op deze vraag en verraste daarna bezoekers van de Milaan Designbeurs 2011 met zijn Stadsmuziek waarmee hij de ruimtelijke realiteit van een stad in een auditieve ervaring vertaalt.

Door: Sanne van der Beek

Stadsmuziek is een houten cilinder met een stadsplattegrond die door hamertjes tussen de cilinder en de piano op de voorzetpianola – een zelf spelende piano – wordt afgespeeld door het draaien van de cilinder. Bij een gebouw wordt de hamer opgetild, is het gebouw voorbij dan valt de hamer en wordt een toets ingedrukt, waardoor een toon ontstaat. Hoe hoger het gebouw, hoe harder de hamer valt en hoe harder de toon is. Door deze beweging hoor je de stad, in dit geval Eindhoven, letterlijk afgespeeld worden op de piano.

Muziek is het wellicht niet te noemen, eerder een kakofonie van geluiden, maar bij zorgvuldige beluistering kan men toch de structuren en de sfeer van de stad ontwaren. Iets wat des te duidelijker wordt als je de geluidssculptuur van Eindhoven vergelijkt met met de maquette die Goldenbeld in 2012 in opdracht van Vrije Geluiden van Amsterdam maakte:

“Amsterdam heeft door haar grachtengordels en de straten die er haaks op lopen een heldere structuur. Sterke diagonale lijnen zorgen voor veel aflopende melodieën en het water, dat geen toon geeft, creëert rust in de compositie”.

Hoewel het altijd een verrassing blijft hoe de sfeer van een stad daadwerkelijk wordt vertaald in ‘stadsmuziek’,probeert Goldenbeld regelmatig al fietsend een inschatting te maken van hoe een stukje stedelijke bebouwing zou klinken als stadsmuziek:

“Het is interessant om te kijken naar een stad als structuren die vertaald kunnen worden in geluid. Je wordt je bewust van de sfeer van de stad op een heel andere manier. Wellicht is het tijd dat ook stadsplanners en beleidsmedewerkers eens naar de stad gaan luisteren.”

Meer lezen en kijken?

In de maand december zal voor de speciale ‘online’ editie van Stadsleven ‘De Stad door Andere Ogen’ elke dag een post worden geplaatst waarin bijzondere kijkers en kunstenaars ons idee van wat een stad is uitdagen. Lees ze allemaal terug in ons dossier.

Wil je als eerste weten welke mooie dingen Stadsleven in 2014 in petto heeft? Geef je dan op voor onze maandelijkse nieuwsbrief, en volg ons op facebook of twitter.